Image may be NSFW.
Clik here to view.
Συνέντευξη στον Σπύρο Αραβανή
Εντρέπομαι να το ομολογήσω. Επέρασαν οκτώ μήνες αφ’ ότου υπανδρεύθην και είμαι ακόμη ερωτευμένος με την γυναίκα μου, ενώ ο κυριώτερος λόγος δια τον οποίον την επήρα ήτο, ότι δεν μου ήρεσκε διόλου η κατάστασις ερωτευμένου. Δεν πιστεύω να υπάρχη άλλη αρρώστια τόσον βασανιστική.
Έτσι ξεκινάει το απολαυστικό διήγημα του Εμμανουήλ Ροΐδη, «Ψυχολογία Συριανού Συζύγου», γραμμένο το 1894, το οποίο η θεατρική ομάδα Gaff, ήτοι η σκηνοθέτις Σοφία Καραγιάννη και οι ηθοποιοί Ιωσήφ Ιωσηφίδης και Ειρήνη Μουρελάτου, ανέλαβαν να το παρουσιάσουν ως θεατρικό έργο ανεβάζοντάς το για δεύτερη συνεχή χρονιά στο «Θέατρο του Νέου Κόσμου» -έπειτα από μια επιτυχημένη πρώτη χρονιά ως προς την αποδοχή του κόσμου και των κριτικών. Με αφορμή, λοιπόν, τις νέες αυτές παραστάσεις μιλήσαμε με τον Ιωσήφ Ιωσηφίδη, ηθοποιό της νεότερης γενιάς, που αριθμεί ήδη πολύ αξιόλογες συνεργασίες στο χώρο, για αυτή τη θεατρική απεικόνιση του λόγου του δαιμόνιου κυρίου με το όνομα: Εμμανουήλ Ροΐδης…
Σ.Α.: Ιωσήφ, πώς προέκυψε η επιλογή του Ροΐδη;
Ι.Ι.: Είχα δει την ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΣΥΡΙΑΝΟΥ ΣΥΖΥΓΟΥ, στο θέατρο «Χυτήριο» πριν κάποια χρόνια και εκτός από την παράσταση μου είχε κάνει τρομερή εντύπωση η γλώσσα και το χιούμορ του Ροΐδη. Επίσης ως φιλολόγος έχω και γω τη διαστροφούλα μου με τη γλώσσα…
Σ.Α.: Στην παράσταση έχει κρατηθεί η γλώσσα του Ροΐδη. Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι αυτό για έναν ηθοποιό;
Ι.Ι.: Είναι βέβαια πολύ δύσκολο για ηθοποιούς και μάλιστα της νεότερης γενιάς, που δεν έχουν διδαχθεί την καθαρεύουσα, να την κάνουν παράσταση. Ακολουθήσαμε μια πορεία στη δουλειά: κατανόηση του κειμένου, εξαγωγή νοημάτων, εκφορά του λόγου, ένταξη στην υποκριτική. Πρέπει να ομολογήσω ότι αρκετό καιρό πριν την έναρξη των προβών είχα ξεκινήσει ατομική δουλειά και ξεχωριστές πρόβες με τη σκηνοθέτιδα, Σοφία Καραγιάννη.
Σ.Α.: Υπήρξαν σκηνοθετικά τεχνάσματα ώστε να γίνει το κείμενο πιο κατανοητό;
Ι.Ι.: Τεχνάσματα δεν υπήρξαν. Υπήρξε η έξυπνη ματιά της Σοφίας Καραγιάννη που κατόρθωσε μέσα από αυτοσχεδιασμούς που μας ζητούσε,να δημιουργήσει εικόνες και έτσι να καταστήσει κατανοητό και ενδιαφέρον το κείμενο.
Image may be NSFW.
Clik here to view.
Σ.Α.: Ποια ειναι η ανταπόκριση του κόσμου; Γίνεται εύκολα αντιληπτη αυτή η γλώσσα στο σημερινο ακροατήριο;
Ι.Ι.: Αυτό ήταν και μια δικιά μας αγωνία. Αποδεικνύεται όμως ότι ο κόσμος όχι μόνο καταλαβαίνει τη γλώσσα, αλλά είναι προφανές ότι την απολαμβάνει. Εξάλλου δεν μιλάμε για μια ακαταλαβίστικη και δύσκολη καθαρεύουσα..Η γλώσσα είναι το μεγαλύτερο όπλο της παράστασης και σημαντικός φορέας του χιούμορ και της ειρωνείας του Ροΐδη. Μην ξεχνάμε ότι ο συριανός λογοτέχνης ήταν υπέρμαχος της δημοτικής, αν και κατηγορήθηκε πως έγραφε μόνο σε καθαρεύουσα. Δε μου βγάζει κανείς από το μυαλό πάντως ότι γράφει καθαρεύουσα και για να την ειρωνευτεί. Δαιμόνιος…
Σ.Α.: Είσαι υπερ η κατά των ενδογλωσσικών μεταφράσεων όπως έχουν γίνει σε έργα του Ροΐδη, του Παπαδιαμάντη κ.ά.
Ι.Ι.: Κατά, με βεβαιότητα. Είναι σα να αφαιρείς από το πορτοκάλι το ζουμί και τις βιταμίνες του.Δεν έχουν την ίδια δύναμη αυτά τα έργα μεταφρασμένα κατά την ταπεινή μου γνώμη. Η ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΣΥΡΙΑΝΟΥ ΣΥΖΥΓΟΥ έχει έναν εσωτερικό ρυθμό (σαν ποίηση)που επιτυγχάνεται χάρη στη γλώσσα. Αν μεταφράσεις το έργο έχασες και την ποίηση. Επιχειρήσαμε σε κάποια σημεία να αλλάξουμε τη σειρά ανάμεσα σε δύο λέξεις και το κείμενο αισθανθήκαμε ότι μας πέταξε έξω. Φαντάσου να το μεταφράσεις…
Image may be NSFW.
Clik here to view.
Σ.Α.: Πώς θα χαρακτήριζες το πνεύμα του Ροΐδη;
Ι.Ι.: Δύο χρόνια τώρα που μελετάμε σε βάθος τον Ροΐδη ο θαυμασμός μου γι’ αυτόν τον δαίμονα της Σύρου αυξάνει καθημερινά. Ανακαλύπτω διαρκώς καινούρια πράγματα τα οποία μέχρι πριν λίγο ούτε καν τα είχα υποψιαστεί. Ειρωνικός, χιουμορίστας, χειμαρρώδης, ρομαντικός, σκληρός κάποιες φορές με πολλές δόσεις πικρίας για ορισμένα θέματα, βιτριολικός, σκωπτικός, γκρινιάρης και με πολύ μα πάρα πολύ «παιχνιδιάρικη» διάθεση.
Σ.Α.: Θα μπορούσαν να παρακολουθήσουν την παράσταση μαθητές σχολείων;
Ι.Ι.: Ήδη από πέρυσι κάποιοι φιλόλογοι έχουν ανακαλύψει την παράσταση και έχουν φέρει τους μαθητές τους στο Θέατρο. Αυτό μας έκανε να σκεφτούμε μια επίσημη πρόταση σε όλα τα Λύκεια του λεκανοπεδίου,την οποία και πραγματοποιούμε. Ο τίτλος αυτής της πρότασης είναι ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ ΘΕΑΤΡΟ, και ενισχύεται από την διδασκαλία του Ε.Ροϊδη στο Λύκειο. Πιστεύουμε ότι οι μαθητές θα έχουν την ευκαιρία να δουν αυτά τα κείμενα μέσα από μια άλλη ματιά και να κατανοήσουν καλύτερα την πραγματική τους αξία, κατά κάποιο τρόπο συνεχίζοντας το μάθημα στο Θέατρο, αλλά με πιο ανάλαφρο και διασκεδαστικό τρόπο.
Σ.Α.: Το εργο ανέβηκε και στην πατρίδα του Ροΐδη, τη Συρο. Πώς αισθάνθηκες και ποια ήταν η απήχηση του κόσμου;
Ι.Ι.: Στη Σύρο υπήρχε μια έξτρα αγωνία. Οι Συριανοί είναι άνθρωποι θεατρόφιλοι με ένα παρελθόν και ένα παρόν ιδιαίτερα δημιουργικό σε όλους τους τομείς του πολιτισμού και πολύ καλοί γνώστες του Ροϊδη και του Σουρή. Σε έναν καταπληκτικό χώρο, όπως είναι το Θέατρο Απόλλων, δεν μπορούσαμε να μην επιβάλλουμε στον εαυτό μας να «πετάει« κατά τη διάρκεια της παράστασης. Απλά μαγευτικά. Κάποιες λεπτομέρειες που αλλού περνούσαν απαρατήρητες στη Σύρο προκαλούσαν σχολιασμό και κυρίως γέλιο σε σημεία, που ούτε εμείς είχαμε φανταστεί. Η προσέλευση του κόσμου μαρτυράει και την αποδοχή της παράστασης κατά τη γνώμη μου. Φύγαμε με πολλές καινούριες φιλίες από τους φιλόξενους Συριανούς (και πολλά λουκούμια!).
Σ.Α.: Ας κλείσουμε ασφαλώς με την αναφορά στους άλλους συντελεστές της παράστασης.
Ι.Ι.: Για να γίνει μια θεατρική παράσταση από ένα κείμενο λογοτεχνικό χρειάζεται πάρα μα πάρα πολύ δουλειά. Επίσης χρειάζεται ένα μαέστρο που να ξέρει ακριβώς τι ζητάει και νομίζω πραγματικά πως χωρίς την καθοδήγηση της Σοφίας Καραγιάννη αυτό το διήγημα θα παράμενε απλά κείμενο για αναλόγιο.Η Ειρήνη Μουρελάτου με την εξαιρετική κίνηση και τις τέλειες μεταμορφώσεις της δίνει μια ξεχωριστή αύρα στο έργο και υπήρξε για μένα πολύτιμη συνεργάτιδα στον κοινό αγώνα για μια καλή παράσταση. Καθοριστικό ρόλο έπαιξε και η μουσική του Αλέξανδρου Εμμανουηλίδη που ήταν χείρα βοηθείας μας κατά την διάρκεια των αυτοσχεδιασμών.Η Αγγελική Καραμούτσου και η Δέσποινα Γαμβρούδη συνέλαβαν αμέσως το πνεύμα της παράστασης σε κοστούμια και σκηνικό αντίστοιχα,ενώ ο Χρήστος Παπαδόπουλος βοήθησε κινησιολογικά το έργο. Τέλος όλες οι φωτιστικές ατμόσφαιρες δημιουργήθηκαν με μεράκι από τον ταλαντούχο Νίκο Βλασόπουλο.
***********
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Image may be NSFW.
Clik here to view.
Ο Ιωσήφ Ιωσηφίδης γεννήθηκε στη Νάουσα. Απόφοιτος της σχολής του Εθνικού Θεάτρου(2003) και πτυχιούχος Φιλολογίας του Ε.Κ.ΠΑ. Συνεργάστηκε με το Εθνικό Θέατρο στις παραστάσεις :Άμλετ (σκην.Μ. Κακογιάννης) ,Λυσιστράτη, Ο κύκλος με την κιμωλία υπάλληλος, Μάνα κουράγιο,(σκην.Κ.Τσιάνου) . Στο Φεστιβάλ Αθηνών συμμετείχε στην παράσταση Κοριολανός (σκην. Μ. Κακογιάννης). Συνεργάστηκε με τον Θ.Καρακατσανη στον Πλούτο και με το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Ρούμελης στους Ιππείς (σκην. Γ.Αρμένη).Συμμετειχε στα Μυστικά της αποτυχίας μου (σκην. Π.Ζούνη),ενώ συνεργάστηκε με τη Θεατρική Διαδρομή στα έργα : Αι δυο ορφαναί (σκην. Τ.Χρυσικάκος) και Ιππείς (σκην. Β Νικολαΐδης). Με το Ν.Ε.Θ του Γ.Αρμένη στο έργο Ο άνθρωπος το κτήνος και η αρετή (σκην. Γ.Αρμένης) και με το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Πάτρας στο Λεωφορείο ο πόθος (σκην. Β. Νικολαΐδης). Τηλεοπτικά συμμετείχε στις σειρές :Σαββατογεννημένες ,Όλα στην ταράτσα ,Στο παρά πέντε , Πολυθρόνα για τρεις , Εργαζόμενη γυναίκα κ.α. .Στον κιν/φο εμφανίστηκε στις ταινίες: Πέντε λεπτά ακόμα του Γ. Ξανθόπουλου και Πεθαίνω για σένα Ε. Ράντου (σκην. Ν. Καραπαναγιώτη).
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
Έγραψαν για την παράσταση
…Η Σοφία Καραγιάννη με την ομάδα της έδωσε ζωντανή πνοή στο κείμενο, χειρίστηκε έξυπνα την ειρωνεία του λόγου καθιστώντας τον εξίσου ειρωνική εικόνα, με άλλα λόγια θεατροποιώντας τον και προτείνοντας μια απολαυστική παράσταση…
Δημήτρης Τσατσούλης (Νέα Εστία)
… σε μια παράσταση πολύ καλών ρυθμών, εύφορη, σπαρταριστή, με παραπομπές στον βουβό κινηματογράφο…/ είναι ο εξαιρετικός τρόπος που η γλώσσα-η καθαρεύουσα-του Ροΐδη διδάχτηκε και κατεβαίνει στο κοινό: καθαρή, άψογα τονισμένη, απόλυτα χωνεμένη-κάθε λέξη προβάλλει αυτό που σημαίνει…
Γιώργος Σαρηγιάννης (Το τέταρτο κουδούνι)
…Η παράσταση στο θέατρο του Νέου Κόσμου είναι από τις ευτυχέστερες περιπτώσεις δραματοποίησης λογοτεχνικού έργου, κατορθώνοντας όχι μόνο ν’ αποδώσει το κείμενο, αλλά πολύ περισσότερο να το αναδείξει! (…) Συνίσταται δε ανεπιφύλακτα και για την αντικαταθλιπτική της δράση, πολύτιμη για τις μέρες που έρχονται…
Έλενα Σταγκουράκη (Νέα Ευθύνη)
…οι δύο πρωταγωνιστές αξιοποιούν τα πρωτότυπα σκηνοθετικά ευρήματα για να προσφέρουν στον κοινό στιγμές θαυμάσιας ευωχίας….
Μαρία Κυριάκη (Επί σκηνής)
************
Σκηνοθεσία
Σοφία Καραγιάννη
Μουσική
Αλέξανδρος Εμμανουηλίδης
Σκηνικά
Δέσποινα Γαμβρούδη
Κοστούμια
Αγγελική Καραμούτσου
Επιμέλεια κίνησης
Χρήστος Παπαδόπουλος
Φωτισμοί
Νίκος Βλασόπουλος
Παίζουν οι ηθοποιοί
Ιωσήφ Ιωσηφίδης
Ειρήνη Μουρελάτου
ΚΑΤΩ ΧΩΡΟΣ
από 5.10.2012
μέχρι 6.1.2013
Παραστάσεις
Παρασκευή, Σάββατο 21:15
Κυριακή 19:00
Τιμές εισιτηρίων
Κανονικό 12€
Φοιτητικό/ανέργων 10€
**************
ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΠΟΙΕΙΝ
Το ΠΟΙΕΙΝ προσφέρει στους αναγνώστές το εισιτήριο, σε τιμή 10 ευρώ, για όποιον θέλει να παρακολουθήσει την παράσταση, το τριήμερο 19, 20, 21 Οκτωβρίου δηλώνοντας απλώς το ονοματεπώνυμό του και το όνομα του ΠΟΙΕΙΝ στα εκδοτήρια του θεάτρου.