Quantcast
Channel: Ποιείν
Viewing all articles
Browse latest Browse all 4221

Έφη Κατσουρού, «Εκτός εποχής», Σειρά Ποιείν 08, εκδ. Μετρονόμος, 2014 (γράφει ο Σπύρος Αραβανής)

$
0
0

`

Η πρώτη ποιητική συλλογή της Έφης Κατσουρού είναι μοιρασμένη σε τέσσερις ενότητες με κριτήριο τις εποχές. Αυτή ειναι η εξώφθαλμη διάκριση. Γιατί διαβάζοντας το βιβλίο στο σύνολό του ο αναγνώστης θα βρει όχι εποχικά συναισθήματα και εικόνες αλλά τη χρηστικότητα των εξωτερικών εναλλαγών και των γεγονότων κάθε εποχής για την οικοδόμηση μια σταθερής εσώτερης πορείας η οποία ξεκινά από την έκφραση συναισθήματος απέναντι σε αυτό το άλλο πρόσωπο που διατρέχει τη συλλογή και καταλήγει στον ίδιο της τον εαυτό. Μια προσπάθεια, δηλαδή, επαναπροσδιορισμού μιας σχέσης η οποία περικλείει από τη μια τον εκπληρωμένο και ταυτόχρονα ανεκπλήρωτο έρωτα και από την άλλη τη μνήμη προς τον εαυτό της. Εργαλεία σε αυτή την προσπάθεια το ερωτικό λυρικό στοιχείο που συνδιαλέγεται με το υπερρεαλιστικό και η εικονοποιητική γραφή που συνομιλεί με την υπαρξιακή. Έτσι διαβάζουμε στίχους όπως:

«Δεν θέλω εντάσεις σήμερα/μόνο τα γιασεμιά»,

«επέστρεψα χθες χωρίς στεφάνια, με μια φίλη, φυτέψαμε παιχνίδια για τα παιδιά που δε γέννησαν»,

«ήταν λίγο μετά το φεγγάρι που το πέταγμα ενός αγγέλου ακούστηκε σαν γάβγισμα σκυλου».

«διάτρητος ο ουρανός απόψε, κουράστηκε κι εκείνος απ’ την τόση νύχτα»,

«είμαι το δέντρο που μετανάστευσε/θα έχω στεγνώσει πριν αλλάξω πατρίδα γιατί έτσι συμβαίνει»

«υπάρχουν σύννεφα που είχαν την ευφυία να μη γίνουν βροχή»,

«οι ανταρσίες δεν κρύβουνε φτερά και το χέρι σου λείπει τα βράδια. Δεν έχω διάθεση για άλλη αφαίρεση»,

«την προστακτική διάβασέ τη ως μια λανθάνουσα ευκτική που εξέλειψε».

`

Η ποιητική ατμόσφαιρα ποιητών όπως ο Ελύτης, ο Λειβαδίτης, ο Σαχτούρης, ο Καρούζος, η Δημουλά, για να μείνω στους πιο επιφανείς, πλανάται πάνω από τη συλλογή συνειδητά ή ασυνείδητα. Και στις δυο περιπτώσεις καλώς. Γιατί δεν πρόκειται για αλίευση ξένων αισθημάτων και μοτίβων αλλά για δημιουργική αφομοίωση παράλληλα με τις προσωπικές της ανάγκες και εικόνες που γίνονται αυτοφυής έμπνευση όπως είναι η εξομολογητική υποενότητα τα «Μονόπρακτα εορτής». Αξίζει να σημειωθεί το πλούσιο λεξιλόγιο που χρησιμοποιεί και δεν το λέω αυτό ως διορθωτής εκθεσάς σε στειρωμένες σχολικές τάξεις, αλλά ως αναγνωστης που χαίρεται να διαβάζει καλή χρηση των ελληνικών ειδικά από νεότατους ανθρώπους. Γιατί πρέπει να τονιστεί οτι η Κατσουρού ασχολείται με μια εργασία, εκπαιδεύτηκε σε μια τέχνη, την αρχιτεκτονική, η οποία σε ένα πρώτο επίπεδο δεν έχει άμεση σχέση με το λόγο. Δεν χρησιμοποιεί ως πρώτα υλικά της τις λέξεις και τα νοήματα, αλλά τα σχήματα και τη διάταξη. Είναι μια τέχνη ως γνωστόν τής «ικανοποίησης των ανθρωπίνων αναγκών στο χώρο μέσω σχεδιασμού μεθόδων και υλικών κατασκευών».

Αυτήν ακριβώς τη συλλογιστική της αρχιτεκτονικής χρησιμοποιεί πολλές φορές στην ποιητική γραφή της η Κατσουρου συνδυάζοντας με αυτόν τον τρόπο και τις δύο τέχνες. Ικανοποιεί τις ανθρώπινες ανάγκες της μέσω της ύλης ή με άλλα λόγια εκφράζεται δια μέσου των αντικειμένων και μιας χωροταξικής περιγραφής. Για αυτό και στους στίχους της οριοθετείται πολλές φορές ο χώρος, άλλοτε το δωμάτιο, άλλοτε η αυλή, άλλοτε το πεζοδρόμιο, άλλοτε το πάρκο και παράλληλα οι υλικές κατασκευές γίνονται μέσο μηνυμάτων: π.χ. «φούσκωσε η κουρτίνα, εισέβαλε, έσπρωξε την πόρτα και ξάπλωσε»,

«το παράθυρο μέρες τώρα καδράρει ένα πορτρέτο που αλλάζει εκφράσεις και βλέπει»,

«η σιωπή σου έσκισε το σεντόνι»

και αντικείμενα όπως «το παγκάκι», το χριστουγεννιάτικο δέντρο κ.ά.

Aπό την ανάγνωση, τέλος, των ποιημάτων της διαπιστώνει κανείς οτι η Κατσουρού κάνει focus σε στιγμές και γεγονότα που ο χείμαρρος που λέγεται διαδικτυακή ζωή -από την οποία, αν και νεότατη, απέχει συνειδητά- τα παρασέρνει όλα. Μέσα στα ποιήματά της υπάρχουν μυρωδιές -τα άνθη γενικά παίζουν σημαντικό ρόλο» π.χ. γράφει κάπου «δεν μυρίζει αγιόκλημα κι ας είναι τα σινεμά θερινά». Υπάρχουν οι μικρές στιγμές και οι παρατηρήσεις που μονο στην αληθινή ζωή, εκτός υπολογιστή δηλαδή, μπορεί κανείς να τις αξιολογήσει ως κάτι σημαντικό και να τις μετουσιώσει σε ποιητικούς στίχους όπως η περιγραφή των οπωροφόρων που κάνει σε ένα ποίημα ουσιαστικά όμως για να περιγράψει και πάλι εσωτερικά συναισθήματα. Υπάρχουν, συμπερασματικά, γεύσεις, υπάρχει αφή, υπάρχει σάρκα.

Για αυτό και υπάρχει σε αυτό το βιβλίο ποιητική σάρκα.


Viewing all articles
Browse latest Browse all 4221

Trending Articles