Ποίηση – Μπέρτολτ Μπρεxτ· Μουσική – Τάσος Γκρoυς
Τραγουδούν: Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Καλλιόπη Βέττα, Μαρία Παπαγιαννάκη – Κόμη, Παιδική Χορωδία Ελληνικού Ωδείου (Παράρτημα Πειραιά) και ο Τάσος Γκρους .
Αφηγητές: Μάνια Παπαδημητρίου, Ανδρέας Μαυραγάνης, Νάντια Βαλαβάνη, Τάσος Γκρους
Επιλογή κειμένων: Νάντια Βαλαβάνη
Ενορχήστρωση: Γιάννης Κ. lωάννου
Εικαστικά: Αλέξια Γκρους
*********
ΓΕΝΙΕΣ ΣΗΜΑΔΕΜΕΝΕΣ
Καιρό πολύ προτού τα βομβαρδιστικά
φανούνε πάνωθέ μας
ήτανε κιόλας οι πολιτείες μας
ακατοίκητες.Απ’ τη βρωμιά
δε μπορούσε
κανένας οχετός να μας ξεπλύνει
Καιρό πολύ πριν σκοτωθούμε σε μάχες άσκοπες
όταν βαδίζαμε σε πολιτείες όρθιες ακόμα
οι γυναίκες μας ήτανε κιόλας
χήρες και τα παιδιά μας ορφανά.
Καιρό πολύ πριν μας πετάξουν στο λάκκο
άλλοι σημαδεμένοι
ήμαστε δίχως φίλους.Αυτά που ο ασβέστης
μας αφάνισε, δεν ήτανε πιά πρόσωπα.
ΤΟ ΜΕΤΡΟ
Χρειάζονται πολλά τον κόσμο για ν’ αλλάξεις,
οργή κι επιμονή, γνώση κι αγανάκτηση.
Χρειάζονται πολλά τον κόσμο για ν’ αλλάξεις,
γρήγορη αντίληψη, βαθύς στοχασμός.
Μονάχα διδασκόμενοι απ’ την πραγματικότητα,
μπορούμε την πραγματικότητα ν’ αλλάξουμε.
Χρειάζονται πολλά τον κόσμο για ν’ αλλάξεις,
ψυχρή επιμονή, ατέλειωτη καρτερικότητα.
Χρειάζονται πολλά τον κόσμο για ν’ αλλάξεις,
σύλληψη της λεπτομέρειας και σύλληψη του συνόλου.
Μονάχα διδασκόμενοι απ’ την πραγματικότητα,
μπορούμε την πραγματικότητα ν’ αλλάξουμε.
Χρειάζονται πολλά τον κόσμο για ν’ αλλάξεις,
οργή κι επιμονή, γνώση κι αγανάκτηση.
Χρειάζονται πολλά τον κόσμο για ν’ αλλάξεις,
γρήγορη αντίληψη, βαθύς στοχασμός.
Χρειάζονται πολλά τον κόσμο για ν’ αλλάξεις,
ψυχρή επιμονή, ατέλειωτη καρτερικότητα.
Χρειάζονται πολλά τον κόσμο για ν’ αλλάξεις,
σύλληψη της λεπτομέρειας και σύλληψη του συνόλου.
Μονάχα διδασκόμενοι απ’ την πραγματικότητα,
μπορούμε την πραγματικότητα ν’ αλλάξουμε.
Χρειάζονται πολλά τον κόσμο για ν’ αλλάξεις,
οργή κι επιμονή, γνώση κι αγανάκτηση.
Χρειάζονται πολλά τον κόσμο για ν’ αλλάξεις,
γρήγορη αντίληψη, βαθύς στοχασμός.
********************************************************************************************
Άλλη εποχή, «νέα τάξη». Το λαϊκό τραγούδι παραδίδει τη σκυτάλη στο σύγχρονο ήχο της μεγαλούπολης και οι λαϊκοί δρόμοι στρώνονται με «καινούρια» υλικά, ενώ, η σύγχρονη ματιά του συνθέτη ακονίζεται – για να γίνει, εν τέλει, κοφτερή – μέσα από τον πανανθρώπινο στοχαστικό ποιητικό λόγο του Μπέρτολτ Μπρεχτ. Βέβαια, ελέω εποχής, θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι εκείνη η περίφημη γενιά της γερμανικής διανόησης και τέχνης που με την άνοδο του ναζισμού στις δεκαετίες του ’20-’30 αναγκάστηκε να αυτοεξοριστεί (Αμερική, χώρες της Ευρώπης κ.λ.π.) μοιάζει το ίδιο δραματικά επίκαιρη. Δεν τολμώ να πω ότι θα ήταν υπερβολή κάτι τέτοιο, διότι, ανά πάσα στιγμή καραδοκεί ο κίνδυνος μιας άμεσης διάψευσης. Το έργο, λοιπόν, χαρακτηρίζεται ως «μοντέρνα όπερα» που περιλαμβάνει 3 ενότητες: «Κοσμογονία – Πόλεμος – Αμφισβήτηση», αποτελούμενες από 16 μελοποιημένα ποιήματα, 9 πρόζες κι ένα ορχηστρικό. Ο αρχικός σχεδιασμός περιελάμβανε 2 ακόμη τραγούδια και 14 πρόζες, τα οποία, αν και ηχογραφήθηκαν, έμειναν έξω από την έκδοση γιατί ο γερμανικός εκδοτικός οίκος SUHRKAMP, που διαχειρίζεται τα πνευματικά δικαιώματα του έργου του Μπρεχτ, δεν επέτρεψε την κυκλοφορία τους σε cd. Τα ποιήματα αυτά περιέχονται, όμως, στο βιβλίο, την επιλογή των κειμένων του οποίου έκανε η Νάντια Βαλαβάνη, με την εικαστική επιμέλεια της Αλεξίας Γκρους. Τις ενορχηστρώσεις του δίσκου επιμελήθηκε για μία ακόμη φορά ο Γιάννης Ιωάννου διοχετεύοντας αρκετή από την ηλεκτρική ενέργεια που διέθετε, μιας κι έχουμε συνηθίσει και από το παρελθόν η μελοποίηση και απόδοση των κειμένων του Μπρεχτ να καθορίζεται από το ανάλογο ηχητικό δυτικοφανές περίβλημα, είτε αυτό έχει μια πιο κλασική μορφή, είτε αυτό της ηλεκτρικής ή οργισμένης μπαλάντας, ακόμη και του ήχου του δρόμου, ως πιο σύγχρονη ηχητική αναφορά. Οι μεταφράσεις έγιναν από τους Μάριο Πλωρίτη, Νάντια Βαλαβάνη, Δημήτρη Μυράτ, Πέτρο Μάρκαρη, Μαρία Αγγελίδη, Κώστα Παλαιολόγο, Μαρία Χατζηγιάννη και τον συνθέτη, στη φωνή του οποίου στηρίχτηκε κι ένα μεγάλο μέρος του τραγουδιστικού μέρους, στο οποίο συνέβαλαν με τις φωνές τους και οι Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Καλλιόπη Βέττα, Μαρία Παπαγιαννάκη-Κόμη και Τάσος Αντωνίου. Τα αφηγηματικά μέρη απέδωσαν οι: Μάνια Παπαδημητρίου, Νάντια Βαλαβάνη, Ανδρέας Μαυραγάνης και ο συνθέτης: «Στην εποχή του σύγχρονου μεσαίωνα ο λόγος του Μπέρτολτ Μπρεχτ στροβιλίζεται σαν σίφουνας στα καλντερίμια της ανθρώπινης ιστορίας, αποδομεί το σύστημα εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο και συμβάλλει σήμερα στην τελική προσπάθεια για την έφοδο στον ουρανό. Ας ακούσουμε λοιπόν τον σκληρό, αλλά ανθρώπινο λόγο του».
[Από το σημείωμα του δίσκου]
The post Τάσος Γκρους, «Γενιές σημαδεμένες» (ποίηση: Μπέρτολτ Μπρεχτ), εκδ. «Ο κόκκινος Γάτος των σύγχρονων πολιτειών», 2011 appeared first on Ποιείν.