Ακούστε εδώ τον Umberto Saba
Τοπική ομάδα
Μετάφραση: Γιάννης Η.Παππάς
Ανάμεσα στο πλήθος και γω σας χαιρετώ κόκκινοι λογχοφόροι*,
βγαλμένοι
από τα σπλάχνα της γενέθλιας γης
απ’ όλους λατρεμένοι.
Ανήσυχος παρακολουθώ το παιχνίδι σας.
Ανίδεοι
εκφράζετε με αυτό πανάρχαιες ωραίες
αξίες
πάνω στο πράσινο χαλί, κάτω από τον λαμπερό
ήλιο του χειμώνα.
Οι στεναχώριες
που ασπρίζουν ξαφνικά τα μαλλιά,
στέκονται μακριά σας. Η δόξα
σάς δίνει ένα χαμόγελο
εφήμερο: το καλύτερο δώρο της. Αγκαλιές
και χαρούμενες χειρονομίες.
Είστε νέοι, ζωηροί για τη μητέρα ομάδα σας∙
ο άνεμος σάς χρησιμοποιεί σαν την ασπίδα του.
Γι αυτό ο ποιητής
σάς αγαπάει , αλλιώτικα απ’ τους άλλους
- το ίδιο όμως συγκινημένος.
*Οι ποδοσφαιριστές ης ομάδας της Τεργέστης έχουν στην φανέλα τους δύο λόγχες, οι οποίες σε συνδυασμό με έναν κρίνο αποτελούν το έμβλημα της πόλης.
Γκολ**
Μετάφραση: Γιάννης Η.Παππάς
Ο τερματοφύλακας πεσμένος από την
τελευταία μάταιη άμυνα,
κρύβει το πρόσωπό του στο έδαφος,
για να μη βλέπει το πικρό φως του ήλιου.
Ο συμπαίκτης του γονατιστός τον παρηγορεί,
με λόγια και με χειρονομίες, του λέει να σηκωθεί,
όμως ανακαλύπτει ότι τα μάτια του είναι δακρυσμένα.
Το πλήθος -ομαδική μέθη- έρχεται κατά κύματα
στον αγωνιστικό χώρο. Στέκονται γύρω από το νικητή,
τ’ αδέλφια ρίχνονται στην αγκαλιά του.
Λίγες στιγμές ωραίες σαν κι αυτές αξίζει να τις ζεις
στιγμές που το μίσος χάνεται και η αγάπη
όλα τα σκεπάζει κάτω απ΄ τον ήλιο.
Στην μικρή περιοχή , την απαραβίαστη,
ο άλλος τερματοφύλακας μένει ακίνητος.
Αλλά η ψυχή του αρνείται να μείνει μόνη της.
Στέλνει χαρούμενος τα φιλιά του μακριά.
Σ’ αυτή τη γιορτή-λέει- συμμετέχω και γω.
**Είναι ίσως το πιο διάσημο από τα πέντε ποιήματα που έγραψε ο Saba με θέμα το ποδόσφαιρο. Το ποίημα χρησιμοποιήθηκε από το φασιστικό καθεστώς του Μουσολίνι, για να έρθουν τα παιδιά πιο κοντά στη λογοτεχνία. Θέμα του ποιήματος είναι τα αντικρουόμενα συναισθήματα των δύο τερματοφυλάκων την στιγμή του γκολ.
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ: Η ΓΛΩΣΣΑ ΤΗΣ ΕΦΗΒΕΙΑΣ ΜΑΣ
Η παρούσα έκδοση είναι ένα μικρό ανθολόγιο μιας μεγάλης κοινής μας αγάπης: της Ιταλικής γλώσσας. Δεν έχει αξιώσεις πληρότητας. Ο Γιάννης Παππάς με συνάντησε πάνω σε κοινές αγάπες και χρόνια τώρα οι διαδρομές μας, διαγράφοντας ελλειπτικούς κύκλους συναντήθηκαν τελικά σ’ αυτό το βιβλίο.
Μοναδικός γνώμονας η αγάπη μας για την Ιταλική ποίηση που λέει πράγματα, που θέτει ηθικά και φιλοσοφικά ζητήματα, που κουβεντιάζει τα μικρά και τα μεγάλα του ανθρώπινου βίου. Από τον Λεοπάρντι ως της μέρες μας, ο διάλογος αυτός συνεχίζεται απρόσκοπτα: χωρίς βεβαιότητες, χωρίς έπαρση, θέτοντας διαρκώς υπό αμφισβήτηση τις κατακτήσεις και τα δεδομένα του ποιητικού λόγου.
Παραθέτουμε τους ποιητές σε χρονολογική σειρά-κι όχι αλφαβητική, όπως συνηθίζεται στις ανθολογίες-για να σας προσκαλέσουμε σ’ ένα ταξίδι στο «μπελ παέζε», αυτή την «όμορφη χώρα», όχι μόνο στο χρόνο αλλά και στο χώρο, αφού οι ποιητές που ανθολογούνται εδώ καλύπτουν όλη την έκταση της Ιταλικής χερσονήσου: από τη Σικελία μέχρι το Πιεδιμόντιο.
Τα αναπόφευκτα λάθη, τα χρεωνόμαστε εμείς. Ο έπαινος στον εκδότη, που σε εποχές κρίσης είχε την τόλμη να τυπώσει ένα παρόμοιο βιβλίο.
Σωτήρης Παστάκας-Γιάννης Παππάς
ΠΟΙΗΤΕΣ
GIACOMO LEOPARDI
DINO CAMPANA
ALFONSO GATTO
FRANCO LOI
EUGENIO ΜΟΝΤΑΛΕ
ALDA MERINI
PIER PAOLO PASOLINI
CESARE PAVESE
SANDRO PENNA
SALVATORE QUASIMODO
UBERTO SABA
CAMILLO SBARBARO
VITORIO SERENI
ANTONELLA ANNEDA
MILLO DE ANGELIS
MARIA GRAZIA CALANDRONE
NIKOLA CARDINI
GIANNI D’ELIA
UMPERTO FIORI
VALERIO MAGRELLI
ROBERTO MUSSAPI
MARCO PALLADINI
FABIO PUSTERLA
PAOLO RUFFILLI
GIOVANNA SICARI
MARIO SPECCHIO
ELIO TAVILLA
ALBERTO TONI
Αφιέρωμα στην ιταλική ποίηση
Εορτασμός των 150 χρόνων από την Ένωση της Ιταλίας
…έχω ανάγκη από συναισθήματα
από λέξεις
από λέξεις σοφά διαλεγμένες
από λουλούδια που τα λένε σκέψεις
από τριαντάφυλλα που τα λένε παρουσίες
από όνειρα που κατοικούν στα δέντρα
από τραγούδια που να χορεύουν κάνουν τα αγάλματα
από αστέρια που μουρμουρίζουν
στα αυτιά των ερωτευμένων.
Έχω ανάγκη από ποίηση
από αυτήν τη μαγεία που καίει
τη βαρύτητα των λέξεων
που ξυπνά τις συγκινήσεις και δίνει καινούρια χρώματα.
(Alda Merini, «Δεν έχω ανάγκη από χρήματα», μτφ. Ζ.Ζωγραφίδου)
Ανάγνωση ποιημάτων από το βιβλίο Viaggio in un’Italia senza tempο (επιμέλεια Pedro Luis Ladrón de Guevara – Ζώζη Ζωγραφίδου, έκδοση Fundacion CajaMurcia Ισπανίας, 2011) και από την Ανθολογία Ταξίδι στην όμορφη χώρα. Il bel paese. Ανθοδέσμη ιταλικής ποίησης (επιμέλεια Σωτήρης Παστάκας – Γιάννης Παππάς, εκδόσεις Οδός Πανός, 2011)
Στο πλαίσιο του εορτασμού των 150 χρόνων της Ένωσης της Ιταλίας, των 50 χρόνων από την ίδρυση του Τμήματος Ιταλικής Γλώσσας και της Παγκόσμιας Ημέρας Ποίησης.
Συμμετέχουν: Ζώζη Ζωγραφίδου, Pedro Luis Ladròn de Guevara, Σωτήρης Παστάκας, Γιάννης Παππάς.
Πληροφορίες
Ημερομηνία: Παρασκευή, 18 Μαρτίου 2011
Ωράρια: 19.30
Τόπος: Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο - Αίθουσα Θεάτρου
Διοργανώνεται από: Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Α.Π.Θ.
Σε συνεργασία με: Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης;Società Dante Alighieri – Comitato της Θεσσαλονίκης;Ιταλοελληνικό Εμπορικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης
Είσοδος ελεύθερη