Quantcast
Channel: Ποιείν
Viewing all articles
Browse latest Browse all 4221

Δημήτρης Κανελλόπουλος, «Λάρισα. Μιὰπόλη στὴΛογοτεχνία», Οροπέδιο #17 (προδημοσίευση)

$
0
0


Τὸ 1974, ἐργάστηκα κάποιους μῆνες (ἀπὸ τὸν Γενάρη μέχρι τὸν Ἰούνιο), στὶς Ἐκδόσεις Ὁλκὸς τῶν Ἀντώνη Καρκαγιάννη, Γιάννη Κουτσιμανῆ καὶ Δήμου Μαυρομμάτη. Διακινοῦσα τὰ βιβλία τῶν Ἐκδόσεων στὰ βιβλιοπωλεῖα τῆς Ἀθήνας –καὶ ἤσαν πολλὰ τότε– καθὼς καὶ τὸ περιοδικὸ Ἀρχιτεκτονικὰ Θέματα. Ἐκτὸς ἀπ’ αὐτό, ὅταν ἡ κατάσταση τὸ ἀπαιτοῦσε ἔκανα κι ἄλλες δουλειές, ὅπως μεταφορὰ δοκιμίων ἀπὸ τὸ τυπογραφεῖο στὸν οἶκο, καὶ τ’ ἀνάπαλιν, μεταφορὰ τῶν τελικῶν τυπογραφικῶν δοκιμίων στὴν Γενικὴ Ἀσφάλεια Ἀθήνας, στὸ «Τμῆμα Λογοκρισίας», γιὰ τὸν «ἀπαραίτητο ἔλεγχο καὶ ἔγκριση» ἢ ἔκανα κάποιες ἐπισκέψεις σὲ σπίτια καὶ γραφεῖα διαφόρων παραγόντων ποὺ συνεργάζονταν μὲ τὸν οἶκο: διορθωτῶν, ἐπιμελητῶν, συγγραφέων, μεταφραστῶν, τυπογράφων… Ἔτσι μιὰ μέρα, μὲ ἔστειλε ὁ Καρκαγιάννης νὰ μεταφέρω τὸν φάκελο «μὲ τὰ δοκίμια πρὸς διόρθωσιν», στὸ γραφεῖο τοῦ κ. Γιάννη Ξυνοτρούλια, ὅπως μοῦ εἶπε, κλείνοντας τὸ μάτι στὸν Δῆμο Μαυρομμάτη, σ’ ἕνα στενό, κάθετο στὴν Βασιλίσσης Σοφίας, ἀπέναντι ἀπὸ τὴν Ἀμερικανικὴ Πρεσβεία… Ἦταν τὰ δοκίμια τοῦ βιβλίου «Τὰ Μικροαστικά», τοῦ Γιάννη Νεγρεπόντη, ὅπως διαπίστωσα μετὰ τὴν περιπέτεια ἀναζήτησής του, σ’ αὐτὸ τὸ μικρὸ στενὸ ἀπέναντι ἀπὸ τὴν Ἀμερικανικὴ Πρεσβεία, ὅπου εἶχε τὸ γραφεῖο του…
Τὸ γραφεῖο τοῦ «κ. Ξυνοτρούλια» δὲν τὸ βρῆκα ἀμέσως, διότι, εἶχα ὑποθέσει, πὼς ὁ συγγραφέας κ. Ξυνοτρούλιας, ἔπρεπε νὰ ἔχει ἕνα γραφεῖο ἀνάλογο μὲ τὴν ἰδιότητά του. Μεγάλο, μὲ ἀτέλειωτες βιβλιοθῆκες γεμάτες βιβλία κι ἕνα βαρὺ ξύλινο γραφεῖο… Στὰ κουδούνια τῆς πολυκατοικίας, δὲν ὑπῆρχε τὸ ἐπώνυμο «Ξυνοτρούλιας». Ἀπελπισμένος, ἐπέστρεψα πάλι στὴν Λεωφόρο καὶ ἀπὸ ἕνα περίπτερο τηλεφώνησα στὸν Ὁλκό, λέγοντας στὸν Καρκαγιάννη, ὅτι δὲν μπορῶ νὰ βρῶ τὸ γραφεῖο τοῦ «κ. Ξυνοτρούλια», γιατί δὲν γράφει τὸ ὄνομά του στὰ «κουδούνια».
Ὁ Καρκαγιάννης, μοῦ εἶπε μὲ νόημα: «Ψάξε σύντροφε, ἐκεῖ γύρω εἶναι» καὶ μοῦ ἔκλεισε τὸ τηλέφωνο. Ἐν πλήρῃ συγχύσει, ἐπέστρεψα στὴν μικρὴ ὁδὸ Σεμιτέλου, ἔτσι λεγόταν τὸ στενό, στὴν πολυκατοικία μὲ τὸν ἀριθμὸ 2 καὶ ἤλεγξα προσεχτικά τα ὀνόματα τῶν ἐνοίκων στὸν πίνακα μὲ τὰ «κουδούνια». Τίποτα!

Αἴφνης, ἀπὸ ἕνα ἡμιυπόγειο ποὺ βρισκόταν στὴν δεξιὰ πλευρὰ τῆς εἰσόδου, καὶ τὸ ὁποῖο ἐμένα δὲν μοῦ γέμιζε τὸ μάτι ὡς «γραφεῖο συγγραφέως», ἄρχισε «νὰ ἀνεβαίνει» ἕνας μεσόκοπος κύριος μὲ μεγάλα μαῦρα γυαλιά, ντυμένος στὰ μαῦρα…
Ἄρχισε νὰ κοιτάζει μιὰ πρὸς τὴν Βασιλίσσης Σοφίας, μιὰ κατὰ μένα…
— Ποιὸν ψάχνεις παιδί μου, μὲ ρώτησε…
— Τὸν κ. Ξυνοτρούλια, ἀπάντησα ἐγώ, συμβουλευόμενος τὸ χαρτάκι στὸ
ὁποῖο εἶχα γράψει αὐτὸ τὸ «ἀπαίσιο», σύμφωνα μὲ τὸν κ. Ξυνοτρούλια, ἐπώνυμό του συγγραφέως…
— Ποιός σοῦ εἶπε νὰ τὸν ζητήσεις μὲ αὐτὸ τὸ ὄνομα παιδί μου, μὲ ρώτησε αὐστηρά…
— Ὁ κ. Καρκαγιάννης Κύριε, τοῦ ἀπάντησα…
—Ἄ αὐτὸς ὁ Θεσσαλὸς κομμουνιστής;
—Δὲν ξέρω κύριε ἂν εἶναι κομμουνιστής… αὐτὸς πάντως μὲ ἔστειλε…
—Ἄ, εἶσαι κι ἐσὺ στὴν ἴδια «συμμορία» παιδί μου…, γιὰ ἔλα κάτω στὸ γραφεῖο μου, διότι ἀπ’ ὅτι καταλαβαίνω, ἐμένα πρέπει νὰ ἀναζητᾶς…
Κατέβηκα πίσω του στὸ ὑπόγειο, ἔκπληκτος ἀλλὰ ἀνακουφισμένος ποὺ τὸν ἀνακάλυψα. Ἐκεῖ βρίσκονταν κάποια πρόσωπα ἀκόμη κι ὁ μυστακοφόρος καὶ διοπτροφόρος κύριος, διαμαρτυρόταν ἐντόνως γιὰ τὴν παραποίηση ποὺ εἶχε κάνει στὸ ὄνομά του ὁ Καρκαγιάννης… Ἐγὼ στεκόμουν ἀμήχανος, ἐνῶ οἱ ὑπόλοιποι, μὲ δυσκολία κρατοῦσαν τὰ γέλια τους… Ὁ «κ. Ξυνοτρούλιας», μὲ ὁδήγησε «ἀγανακτησμένος», παραμέσα σ’ ἕνα μικρότερο γραφεῖο, πῆρε τὸν φάκελο μὲ τὰ δοκίμια ἀπὸ τὸ χέρι μου, κι ἀνοίγοντάς τον, εἶπε:
—Ἰδοῦ παιδί μου, τί γράφει ἐδῶ; Γιάννης Νεγρεπόντης, Τὰ Μικροαστικά…! Δὲν γράφει Ξυνοτρούλιας..! Τὰ ἔχεις ἀκούσει τὰ Μικροαστικά, τοῦ Λουκιανοῦ Κηλαηδόνη; Ἔ, ἐγὼ εἶμαι ὁ Γιάννης Νεγρεπόντης ποὺ τὰ ἔγραψε..! Ἄκου Ξυνοτρούλιας…
Ἐγὼ ἔμεινα ἄφωνος. Ἀμέσως κατάλαβα ὅτι βρίσκομαι μπροστὰ στὸν Γιάννη Νεγρεπόντη, ὁ ὁποῖος εἶχε γράψει τοὺς στίχους γιὰ τὰ ΜΙΚΡΟΑΣΤΙΚΑ, τὰ τραγούδια ποὺ εἶχε μελοποιήσει ὁ Κηλαηδόνης πρὶν κάνα χρόνο καὶ τὰ ὁποῖα ἔκαναν θραύση ἐκείνη τὴν ἐποχή… Τὰ δοκίμια ἦταν τοῦ ὁμώνυμου βιβλίου μὲ τοὺς στίχους τῶν τραγουδιῶν…
Ἔτσι γνώρισα τὸν Γιάννη Νεγρεπόντη ἢ Ἰωάννη Ξυνοτρούλια, ἕναν πραγματικὸ σόουμαν, ποὺ κάθε φορὰ ποὺ πήγαινα ἔκτοτε στὸ ἡμιυπόγειο γραφεῖο του, τὸ ὁποῖο συστεγαζόταν μὲ τὸ τεχνικὸ γραφεῖο τοῦ ἀδελφοῦ του, στὸ μικρὸ στενὸ ἀπέναντι ἀπὸ τὴν Ἀμερικανικὴ Πρεσβεία, ἔσκαζα στὰ γέλια ἀπὸ τὶς ἀτάκες καὶ τὰ εὐφυολογήματά του.
Ὁ Νεγρεπόντης ἦταν ὁ πρῶτος λόγιος ἐκ Λαρίσης τὸν ὁποῖο γνώρισα προσωπικά. Εἶχα ὑπόψιν μου καὶ τὸν Κούμα, ἀπὸ τὰ διαβάσματα τοῦ σχολείου, ἀλλὰ καὶ τὸν «δικό μας», καταγόμενο ἐκ Πατρών, Καραγάτση, ὁ ὁποῖος εἶχε πολιτογραφηθεῖ Λαρισαῖος.

Μετὰ τὴν πτώση τῆς δικτατορίας καὶ γύρω στὸ 1980, μέσα στὸν πανζουρλισμὸ ἐκείνης τῆς ἐποχῆς, γνωρίστηκα, μέσω τοῦ Κώστα Μαυρουδῆ, μ’ ἕναν συνομήλικό μου ποιητή, μὲ τὸν ὁποῖο ἀναπτύχθηκε μιὰ ἀστραπιαία φιλία καὶ ἀδελφικὴ σχέση. Αὐτὸς εἶναι ὁ Σωτήρης Παστάκας! Φίλος ἀδελφικός, μιὰ ψυχούλα «σὰν φύλο ποὺ αἰωρεῖται στὸν ἀέρα τῆς ὁδοῦ Ἀκαδημίας κι ἀκουμπᾶ πάνω στὸν ὦμο, τοῦ περαστικοῦ ἀπὸ ἐκεῖ, Μιχάλη Γκανά»…
Ὁ Σωτήρης Παστάκας, ὁ τρυφερὸς ποιητής, Λαρισαῖος κι αὐτός, στενὸς συνεργάτης τοῦ Ὀροπεδίου ἀπὸ τὸ πρῶτο κιόλας τεῦχος του, συντονίζει σήμερα τὴν παρουσίαση «Λάρισα. Μιὰ πόλη στὴ Λογοτεχνία», προβάλλοντας τὶς ζωντανές, λογοτεχνικὲς δυνάμεις τῆς πόλης. Καὶ ἡ πόλη, ἔχει ἀπόθεμα λογοτεχνικῶν δυνάμεων! Ἐκφράζω τὶς εὐχαριστίες μου σ’ αὐτὸν, καθὼς καὶ σὲ ὅλους τοὺς Λογοτέχνες ποὺ ἀνταποκρίθηκαν στὸ κάλεσμα τοῦ περιοδικοῦ κι ἔστειλαν συνεργασίες τους. Σίγουρα θὰ ὑπάρχουν κι ἄλλες φωνὲς ποὺ, ἢ δὲν τὶς ἐντοπίσαμε ἢ δὲν ἀνταποκρίθηκαν. Τὸ Ὀροπέδιο ὡστόσο, παραμένει ἀνοιχτό, χωρίς ἀποκλεισμούς για κανέναν, γιὰ ὁποιαδήποτε συνεργασία στὸ μέλλον…
Πλῆθος ποιητῶν καὶ πεζογράφων ἔχει ἐμφανιστεῖ μὲ ἀξιώσεις τὰ τελευταῖα χρόνια. Κι ἐδῶ, θέλω νὰ ἀναφερθῶ καὶ πάλι στὸν Σωτρήρη Παστάκα, ὁ ὁποῖος, μὲ τὴν ἐπιστροφή του στὴν γενέθλια πόλη πρὶν ἀπὸ μερικὰ χρόνια, μαζὶ μὲ πολλοὺς νέους ποὺ τὸν πλαισίωσαν ἔπαιξε ἕναν σπουδαῖο ρόλο στὴν λογοτεχνικὴ ἔκρηξη ποὺ ἔλαβε χώρα, τὰ τελευταῖα χρόνια στὴν πόλη καὶ κατ’ ἐπέκταση σὲ ὁλόκληρο τὸ νομό.
Ποιητές, πεζογράφοι, κριτικοὶ τῆς Λογοτεχνίας βρῆκαν διέξοδο, ἀπελευθερώνοντας τὶς δυνάμεις τους. Σημαντικὸ ρόλο σ’ αὐτό, ἔπαιξαν καὶ παίζουν, δύο σπουδαῖα περιοδικά, ποὺ κυκλοφοροῦν στὴν Λάρισα. Καὶ τὰ δύο, ὑψηλῆς ποιότητας καὶ αἰσθητικῆς. Ἡ ἔντυπη Θράκα καὶ τὸ «ἠλεκτρονικὸ περιοδικὸ» Φτερὰ Χήνας. Ἡ Λάρισα βρίσκεται στὴν πρωτοπορία τῆς Τέχνης τοῦ Λόγου καὶ τίποτα δὲν ἔχει νὰ ζηλέψει ἀπὸ τὴν λογοτεχνικὴ κίνηση τοῦ «Κέντρου».

Τὸ Ὀροπέδιο, σήμερα, μὲ τὴν παρουσίαση τῆς Λογοτεχνικῆς Λάρισας, ἀνοίγει τὶς πόρτες του στὴν ἄλλη Ἑλλάδα. Ἐγκαινιάζει τὴν παρουσίαση τῆς σύγχρονης ἑλληνικῆς λογοτεχνίας τῆς «Ἑλληνικῆς Περιφέρειας». Καὶ τὴν παρουσίαση «Λάρισα. Μιὰ πόλη στὴ Λογοτεχνία», θὰ ἀκολουθήσουν κι ἄλλες παρουσιάσεις μὲ τὴν δημιουργικὴ παρουσία τους στὸ Λογοτεχνικὸ γίγνεσθαι…


Viewing all articles
Browse latest Browse all 4221

Trending Articles