[author]της Αδαμαντίας Τριάρχη-Μακρυγιάννη[/author]
`
Πριν από το 1991 στο Λένινγκραντ της Ρωσίας, - τωρινή Αγία Πετρούπολη – το οργανωμένο πρόγραμμα του ταξιδευτή περιλάμβανε μια ώρα, στο Κοιμητήριο Μνήμης Piscarevskoye. Μια συνηθισμένη, ηλιόλουστη ημέρα, υποβλητική μουσική εκάλυπτε αμέτρητα μνήματα στρατιωτών και πολιτών. Δίπλα σε συγκινητικά μικρά δώρα, πάνω στις πλάκες, οι επιγραφές μνημονεύουν εκείνους, που είχαν χάσει τη ζωή τους, κατά την πολιορκία της πανέμορφης πολιτείας από τους Ναζί, επί 900! ημέρες αντίστασης, πείνας, θανάτου… Σεπτέμβριος 1941 – τέλος Ιανουαρίου 1944. Το χέρι της μικρής μαθήτριας Τάνιας Σαβίσεβα εικονογράφησε τη φρίκη, που εβίωνε, σε εννιά μόνον, μικρές, συγκλονιστικές προτάσεις του ημερολογίου της:
«Η Ζένια πέθανε, 12.30 π.μ. 28 Δεκεμβρίου, 1941».
«Η Γκράννυ πέθανε, 3.00 π.μ., 25 Ιανουαρίου, 1942».
«Ο Λιόκα πέθανε, 5.00 μ.μ., 17 Μαρτίου, 1942».
«Ο θείος Βάσια πέθανε, 2.00 μ.μ., 13 Απριλίου, 1942».
«Ο θείος Λιόσα, 4.00π.μ., 10 Μαΐου, 1942.»
«Η Μαμά, 7.30 μ.μ., 13 Μαΐου, 1942».
`
(Η τελευταία εγγραφή συνοψίζει την όλη Τραγωδία:)
«Οι Σαβίσεφ έχουν πεθάνει. Όλοι τους έχουν πεθάνει. Η Τάνια έμεινε μόνη της».
`
Μάλλον και σήμερα, την έκθεση του παραπάνω μουσείου θα ανοίγει ένα μεγεθυμένο φωτοαντίγραφο του μικρότερου ημερολογίου στον κόσμο. Το «ΚΑΤΗΓΟΡΩ» του παιδιού, ΚΑΘΕ ΠΑΙΔΙΟΥ, έρχεται, ως εμάς, από ένα μικρό βιβλίο, στην Αγγλική Γλώσσα. (Με τίτλο: «Leningrad. Past, Present and Future». Press Agency. Publishing House). Την Τάνια τελικά φυγαδεύουν από την πόλη αλλά, ήδη εξαντλημένη, πεθαίνει• Το 1943.
`
Ο Ρώσος μεγάλος μουσικός Ντμίτρι Σοστακόβιτς, το 1941 «των συνεχών βομβαρδισμών, του καταιγισμού των οβίδων…», συνθέτει και παρουσιάζει την 7η Συμφωνία, στην τραγική πολιτεία. Την καταγραφή της ηρωικής του Αντίστασης, του Μαρτυρίου, της Άρνησης του Θανάτου. Ανάμεσα στις νότες, ακούμε, μία – μία, τις λέξεις της μικρής μαθήτριας Τάνιας Σαβίσεβα.
- Τον Μάη του 1969, από αναφιλητά τύψεων πλημμύριζε η αίθουσα Φιλαρμονικής του Βερολίνου, ενώ γερμανική ορχήστρα «εδίδασκε» την εμβληματική Συμφωνία του Λένινγκραντ. (Μαντώ Αραβαντινού, Μεταγραφή ή εμπειρία συνόρων).