Image may be NSFW.
Clik here to view.
`
Μια ενδιαφέρουσα, καλαίσθητη, λυρικής πνοής, μικρή σε έκταση συλλογή(μόλις είκοσι ποιήματα, συν επτά τρίστιχα με τον τρόπο του χαϊκού, διαρθρωμένα σε τρία μέρη), πικρή θεματικά, με ανάσες ελπίδας, για μια συναισθηματική και βιωματική ποιητική ανάγνωση- προσέγγιση της ιστορικής μνήμης και της ζώσας ιστορίας, στην περιοχή που σφραγίζεται, κατάσαρκα θα έλεγα, και από ελεγείες και από ανατολές. Ο αναγνώστης καλείται να βιώσει, γλωσσικά έστω, με τις δυνατότητες που προσφέρει η ποιητική γλώσσα, το αδιέξοδο μπροστά στην τραγική διαχρονικά μοίρα της Ανατολής, τα πάθη και παθήματα της ανθρώπινης ύπαρξης, μέσα σε συγκεκριμένο χωροχρόνο μνήμης- αίσθησης, με συνθήκες άλογες και παράλογες, όπως ακριβώς αυτές του σήμερα .
Η κραυγή αγωνίας , η οργή, η διαπίστωση, η κατανόηση, η φυγή, το χρέος εις εαυτόν, η παράκληση, η ευχή, η τύψη, η υπόσχεση, η αδιαφορία και η υποκρισία ακόμα, η απώθηση, η άμεση και έμμεση ειρωνεία, η προειδοποίηση, ο προβληματισμός γενικότερα, αλλά και η ελπίδα ως προσδοκία για μια καινούργια αρχή, είναι ό,τι προσκομίζει ο ποιητής, για να καταγράψει, για να διαγράψει ή να προσθέσει ο αναγνώστης στη λειτουργική της δικής του μνήμης και αίσθησης.
Ο θρήνος για το «σκοτάδι», μέσα από τις ελεγείες, και η ανατολή πίσω από την Ανατολή, το φως, δηλαδή, που «ακαταυπαύστως» επιστρέφει και πάντα παρηγορεί, διαγράφουν το κυρίαρχο και βασικότερο δίπολο της συλλογής, αυτό που επανέρχεται συχνά, με διαφορετικό πλαίσιο κάθε φορά.
Στο πρώτο, επί παραδείγματι ποίημα, η αφορμή για τις ελεγείες: «Ένα ποίημα- κραυγή προσπάθησα να γράψω…». Κι αμέσως μετά, «Εκεί, στη Μέση Ανατολή των δακρύων/διαρκώς Εκεί, θα ξαναγεννηθούμε! », η ανατολή. Στο 11ο ποίημα, επίσης (σελ. 27), εμμέσως αυτή τη φορά, ή και στο 4ο( σελ. 17), αλλά και στο 14ο (σελ.35). Το ίδιο μοτίβο και στο τελευταίο ποίημα, μάλλον σαφέστερα- με ευθεία εστίαση- διατυπωμένο εκεί: «το φως και οι λαχτάρες θα έρχονται ακαταυπαύστως από εσένα, ω! ανεξάντλητη και ανερμήνευτη Ανατολή.»
`
Αν και το κίνητρο, λοιπόν, αυτής της ειδικής θεματολογίας συλλογής θα μπορούσε εύλογα να οδηγήσει τον οποιονδήποτε στους σκοτεινούς- και μόνο- λαβυρίνθους της ιστορίας, με τα μεγάλα ερωτηματικά για τα άλυτα από παλιά και τα οξυμένα σύγχρονα προβλήματα, τα επαυξανόμενα από τις κατάφωρες παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, ο ποιητής δεν θα αφήσει τον αναγνώστη του μέσα στο μαύρο των ημερών και μες στη θλίψη για τα παιδιά «που απ’ τα σπάργανα κιόλας αγγίζουν σκανδάλες».
Ζητά να ξαναγίνει «παραμυθένιος ουρανός με γήινα φτερά» (τι στίχος! 3ο ποίημα, σελ. 15).
Όσοι ζουν και πιο πέρα από τον μικρόκοσμό τους ή νιώθουν παιδιά της γης θα σταθούν δίπλα στις αγωνίες του ποιητή. Θα αισθανθούν τους κραδασμούς της ψυχής του. Θα ανηφορίσουν μαζί του στον Γολγοθά του ανθρώπινου πόνου- της προσφυγιάς: «ο πόνος είναι ο πρόσφυγας…»(σελ. 33)
Θα συγκλονιστούν ακαριαία και μοναδικά ίσως:
«Στον Ιορδάνη,
τα πουλιά δεν κελαηδούν.
Σταυροκοπιούνται», σελ.41
Θα συνειδητοποιήσουν τους κύκλους των ιστορικών- και τωρινών- συμφορών, «χθεσινές, αυριανές, παντοτινές»
Μα δε θα μείνουν εκεί, έστω κι αν η συλλογή κλείνει με τη «Γεωγραφία της θλίψης».
Οι αγωνίες του ποιητή θα τους ανοίξουν δρόμους μετουσίωσης των παθών σε έλεος, της σιωπής σε ευθύνη και της μνήμης σε ενσυναίσθηση και αγάπη.
`
******************************************************************
Ο Χρήστος Τουμανίδης, γεννήθηκε το Μάιο του Ι952, στη Λιθαριά της Πέλλας. Μετά το διάστημα 1962-1965 που έζησε στη Νάουσα Ημαθίας, εγκαταστάθηκε στην Αθηνά (1965), όπου ζει και εργάζεται. Έχει εκδώσει 8 ποιητικές συλλογές.