Οι τέσσερις καλύτερες ταινίες από αυτές που προβλήθηκαν το 2012, η μία που αγάπησα περισσότερο και τέσσερις ακόμη που άξιζαν λίγο περισσότερη προσοχή και …προβολή
1) Ο ΚΑΙΣΑΡΑΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΕΘΑΝΕΙ
Ο Ιούλιος Καίσαρας του Σαίξπηρ σε μια παράσταση στην οποία παίζουν βαρυποινίτες από τη φυλακή Ρεπίμπια, κοντά στη Ρώμη. Οι Ταβιάνι με ντοκιμαντερίστικη αθωότητα παρακολουθούν τη διαδικασία του ανεβάσματος του έργου και παρεμβάλλουν μέσα στις ιστορίες των «ηθοποιών» τη δική τους ποίηση και τα υπαρξιακά τους μοτίβα για το νόημα της ελευθερίας, της τιμωρίας και της κάθαρσης. Χωρίς να παραλείπουν, πώς θα γινόταν αλλιώς, με πρόσχημα το σαιξπηρικό έργο να μιλήσουν για το αιώνιο παιχνίδι της επανάστασης που εκπνέει όταν γίνεται εξουσία. Ο Πάολο και ο Βιτόριο Ταβιάνι μπορούν ακόμη να φτιάχνουν αριστουργήματα.
2) ΚΑΠΟΤΕ ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΑ
Αν της δώσεις το χρόνο που θέλει, η ιστορία θα σε πάρει μαζί της. Δεν είναι ταινίες δράσης αυτές που φτιάχνει ο Νουρί Μπιλγκέ Τσεϊλάν, αλλά αξίζει τον κόπο. Είναι και πολύ κοντινές μας οι καταστάσεις. Γραφειοκρατία και ρουτίνα των εκπροσώπων του δημόσιου συμφέροντος, επαρχιώτικος συντηρητισμός μικροδιαπλοκές και μια θλίψη ελαφριά σαν πρωινή ομίχλη να διατρέχει όλο αυτό το εξαιρετικό φιλμ του Τούρκου σκηνοθέτη.
3) ΤΟ ΛΙΜΑΝΙ ΤΗΣ ΧΑΒΡΗΣ
Άλλο ένα γλυκόπικρο παραμύθι του Άκι Καουρισμάκι δοσμένο με το κλασικό (δήθεν ψυχρό) στυλ φιλμαρίσματος, ενός σκηνοθέτη που κατά βάθος λατρεύει τους ανθρώπους. Η λιτή χωρίς κανένα φτιασίδι ιστορία ενός μικρού μετανάστη που καταδιώκεται από τις αρχές και βρίσκει απροσδόκητη προστασία από έναν μεσήλικα που ξεχνώντας τα δικά του προβλήματα τον περιμαζεύει και του δίνει στέγη και στοργή.
4) ΚΙ ΑΝ ΖΟΥΣΑΜΕ ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ
Πέντε ζωηροί εκπρόσωποι της τρίτης ηλικίας, παλιοί φίλοι αποφασίζουν να συγκατοικήσουν. Σε πρώτο πλάνο είναι η αγωνία τους για το μέλλον (που για κάποιους μπορεί να μην είναι και πολύ μεγάλο) και η ανασφάλειά τους αλλά πέρα από αυτό υπάρχει στο βάθος και η αναζήτηση ενός παλιού όνειρου, που αφού δεν το έκαναν πραγματικότητα τότε που έπρεπε, όταν ήταν νέοι, θέλουν, έστω και τώρα, να το πραγματοποιήσουν. Θαυμάσια ταινία, με χιούμορ, και όσο κι αν φαίνεται οξύμωρο, με «πρόταση» για την αντιμετώπιση της κρίσης –κυρίως της υπαρξιακής.
5) ΜΕΣΟΤΟΙΧΙΕΣ (MEDIANERAS)
Αργεντίνικο αριστούργημα, η καλύτερη ταινία που είδα εφέτος. Όλα είναι εκεί με αφορμή μια ερωτική ιστορία δύο νέων ανθρώπων που συναντιούνται μόνο μετά το …τέλος της ταινίας. Η κρίση όπως τη βιώνουν όσοι κατοικούν στις σύγχρονες μεγαλουπόλεις που δεν είναι μόνο οικονομική, ποτέ δεν ήταν. Πήρε βραβείο στις Νύχτες Πρεμιέρας και έκανε μια συγκριτικά καλή πορεία στις αίθουσες το φθινόπωρο, και τώρα αναζητείστε την σε dvd, έστω.
**
Τέσσερις ακόμη ταινίες του 2012, με ελάχιστη «προβολή»
1. CINEMA VERITE
Συγκλονιστικό σχόλιο για την τηλεόραση, το αμερικάνικο όνειρο και την ηθική της κλειδαρότρυπας. Είναι η ιστορία της πρώτης προσπάθειας για ριάλιτι που έγινε στις αρχές της δεκαετίας του ‘70 στις ΗΠΑ. Πρωταγωνιστεί μια «ιδανική» αμερικάνικη οικογένεια που σύντομα αποδεικνύεται ένα χάλι μαύρο προς τέρψιν των «πρωτοπόρων» παραγωγών και του αδηφάγου τηλεοπτικού κοινού. Φοβερός ο (γνωστός από το ρόλο του Τόνι Σοπράνο στην γνωστή τηλεοπτική σειρά) Γκαντολφίνι, εξαιρετική η Ντάιαν Λέιν όπως και ο Τιμ Ρόμπινς στους πρωταγωνιστικούς ρόλους
2. ΤΟ ΔΙΚΟ ΜΑΣ ΒΑΛΣ
Η Σάρα Πόλεϊ ήταν ηθοποιός μέχρι τώρα. Αποφάσισε να σκηνοθετήσει μια low budget ταινία με τα αιώνιο πρόβλημα των σχέσεων και έφτιαξε κάτι απλό, συγκινητικό, μαγικό. Ελάχιστη απήχηση είχε όταν προβλήθηκε αλλά προσπαθείστε να την βρείτε οπωσδήποτε!
3. ΜΑΡΓΚΑΡΕΤ
Εξαιρετική ταινία που πέρασε από πολλές περιπέτειες μέχρι να ολοκληρωθεί και για το final cut υπήρξε δικαστική διαμάχη ανάμεσα στους παραγωγούς και τον σκηνοθέτη. Η ταινία αφηγείται την ιστορία μιας νεαρής κοπέλας που γίνεται άθελά της μάρτυρας ενός τροχαίου δυστυχήματος και από το σημείο αυτό η ζωή της αλλάζει καθώς μπλέκει με ένα σωρό διλήμματα μέχρι να φτάσει μετά από πολλές περιπέτειες στην ωριμότητα. Πρωταγωνίστρια η (έφηβη ακόμη τότε) Αν Πάκουιν (η μικρή στην ταινία Μαθήματα Πιάνου) η οποία εκ των υστέρων βραβεύτηκε από τους κριτικούς για την ερμηνεία της. Η μόνη δικαίωση για τον σεναριογράφο και σκηνοθέτη Κενεθ Λόνεργκαν, αφού η προβολή της ταινίας στις αίθουσες δεν κράτησε ούτε ένα μήνα!
4. L.O.V.E
Πάρα πολύ καλό φιλμ επιστημονικής φαντασίας, αλλά μόνο στα χαρτιά. Στην πραγματικότητα είναι ένα κλειστοφοβικό υπαρξιακό θρίλερ που παίζει με τα όρια της ανθρώπινης μοναξιάς και της απόγνωσης χρησιμοποιώντας ως πρόσχημα έναν αστροναύτη που από κάποιο λάθος χάνει την επαφή του με τη Γη. Μπορεί να μην είναι ταινία για όλη την οικογένεια και μπορεί να έχει κάπως δύσκολο θέμα αλλά δεν παύει να είναι ταυτόχρονα και ένα συναρπαστικό θρίλερ. Αν σας δυσκολεύουν τα υπαρξιακά κρατήστε μόνο αυτό το στοιχείο –και πάλι αξίζει να τη δείτε.
**************
Ο Γρηγόρης Παπαδογιάννης γεννήθηκε στα Χανιά το 1961 και έχει ζήσει σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας. Πήρε πτυχίο νομικής, δημοσιογραφίας και σπούδασε σκηνοθεσία κινηματογράφου. Το 1986 έγραψε και σχεδίασε το κόμικ άλμπουμ “Στον Ύψιστο, ενταύθα“. Το 1989 σκηνοθέτησε τη μικρού μήκους ταινία “Ο άνθρωπος στις ράγες” και την ίδια χρονιά ήταν βοηθός του Γιάννη Σμαραγδή στην τηλεοπτική σειρά “Σιγά, η πατρίδα κοιμάται”. Το 1992 έγραψε το θεατρικό έργο “Οι καταστάσεις” που πήρε το πρώτο κρατικό βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα και ανέβηκε στη Θεατρική Σκηνή. Στη συνέχεια μετέφρασε Ντέιβιντ Μάμετ και Τένεσι Ουίλιαμς για το θέατρο αλλά και βιβλία των Φόκνερ, Φιτζέραλντ, Λόντον. Πήρε άλλα δύο κρατικά βραβεία θεάτρου το 1995 και το 1998. Το 1999 έγραψε τη νουβέλα επιστημονικής φαντασίας “Υπόθεση Φιλάδελφος“. Συνεργάστηκε ως επιμελητής ύλης στα περιοδικά Status και ΒΗΜΑgazino και ως αρθρογράφος στην Αθλητική Ηχώ. Διευθύνει το πολιτιστικό περιοδικό www.eyelands.gr
EΡΓΑ
(2011) Η πόλη πέρα απ’ το ποτάμι, Publibook
(2008) Σνιφ!, Εμπειρία Εκδοτική
Μεταφράσεις
(2005) Άνθρωπος, Δομή
(1999) Συλλογικό έργο, Συγχρονοι Ινδιάνοι της Β. Αμερικής, Ανάφη
(1994) Fitzgerald, Francis Scott, 1896-1940, Ο μεγάλος Γκάτσμπυ, Μίνωας
(1990) Lem, Stanislaw, Η αναζήτηση, Εκδόσεις Καστανιώτη