[author]Του Γιώργου Αναγνώστου [/author]
Πάνω σε σχόλια του Ε.Β
(και Raymond Williams)
Τελικά ίσως, πέρα από τις ποικίλες προσφορές τους, η αξία των ανθρωπιστικών επιστημών σήμερα να έγκειται στην επιμονή τους να μελετούν εκείνο το ελάχιστο κατάλοιπο το οποίο θεωρείται ξεπερασμένο· εκείνο που η κυρίαρχη ματιά προσπερνά σαν τετελεσμένο, ιστορικά τελειωμένο, ανάξιο μελέτης, ακόμα και αν αυτή η απόρριψη προέρχεται από τις ίδιες τις ανθρωπιστικές επιστήμες. Στο απόλυτο της ηγεμονικής σβηστήρας, κάποιοι στις ανθρωπιστικές σπουδές επιμένουν στο επιστημονικά και κοινωνικά κατατρεγμένο, πολλάκις με βουρτσάκι και φακούς μεγένθυσης. Σίγουρα πάντως χωρίς εθνικά ερευνητικά κονδύλια· κάποιες φορές, οι πιο ηρωϊκοί, χωρίς πανεπιστημιακές θέσεις.
Υπάρχει βέβαια και μια πιο καινοτόμος διαδρομή, μόνο ένα μικρό αλλά και συνάμα τεράστιο βήμα πέρα από την προαναφερόμενη συνθήκη: η συγκατάνευση σ΄αυτήν την υποβάθμιση του ελάχιστου και ιστορικά εξουδετερωμένου (με την συνείδηση πάντοτε της προσωρινότητας των επιστημονικών αληθειών)· και την ριζική στροφή προς εξερεύνηση αναδυομένων πολιτιστικών εκφράσεων, εκφράσεων μη άμεσα ορατών· μορφών μη ακόμα διαμορφωμένων που ούτε η κυρίαρχη επιστήμη αλλά ούτε ακόμα οι περιθωριακές υποκουλτούρες δεν είναι σε θέση να διακρίνουν. Συμπεριλαμβανομένων και μορφών που έχουν κάποια συναφή ομοιότητα αλλά όχι ακριβή αντιστοιχία με τα ελάχιστα που το τέλος τους συγκατανεύθηκε.
Σ’ αυτήν την διάσχιση συνόρων θα μπορούσε να τοποθετήσει κανείς την ποιητικότητα των ανθρωπιστικών ερευνών, την σοφία τους. Την επαναστατικότητά τους. Την διασταύρωσή τους με τις τέχνες στις πιο διορατικές τους στιγμές.
Κεντρικό ρόλο σ΄αυτήν την διάσχιση συνόρων παίζουν οι συνθήκες στον προχωρημένο καπιταλισμό που πυρετωδώς πιέζουν για ολοένα και κάτι πιο πρωτότυπο στην ακαδημαϊκή παραγωγή· και προωθούν και υπονομεύουν αυτήν την εξέλιξη. Τι σόι πολιτιστικό κεφάλαιο φέρνει ο κάθε ερευνητής στο πανέρι του, τι θεσμικές συνθήκες του προσφέρονται, και πόσο είναι διατεθειμένος να καμπουριάσει και να ρισκάρει τρίζοντας τα δόντια του, αλλά και ο βαθμός ικανότητας, όλα παίζουν ρόλο σε τι είδους σύνορα πασχίζει ο καθένας ακαδημαϊκός για ανανέωση διαβατηρίων.
*******
Ο Γιώργος Αναγνώστου διδάσκει στο Νεοελληνικό Πρόγραμμα του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Οχάιο.
Ερευνητικό έργο: http://mgsa.org/faculty/anagnost.html
Βιβλία:
Contours of White Ethnicity: Popular Ethnography and the Making of Usable Pasts in Greek America (Ohio University Press, 2009) (,http://www.ohioswallow.com/book/contours+of+white+ethnicity
Διασπορικές Διαδρομές (Απόπειρα, 2012) (http://apopeirates.blogspot.com/2012/04/blog-post_20.html) (ποίηση)
Blogs:
http://diasporic-skopia.blogspot.com/ , http://immigrations-ethnicities-racial.blogspot.com/